چگونه در کمترین زمان، بیشترین مطلب را یاد بگیریم؟
تاکنون به این موضوع فکر کرده‌اید که آیا می‌توان مطالب زیادی را با صرف کمترین زمان آموخت؟ یا اینکه چگونه می‌توان با هدف‌گذاری در یادگیری، مطالب را بهتر فرا گرفت؟ به بیان ساده‌تر آیا یادگیری همراه با برنامه‌ریزی که منتج به افزایش بازدهی در فراگیری مطالب شود، وجود دارد؟ قطعاً با مطالعه مقاله پیش رو پاسخ اینگونه پرسش‌ها را خواهید یافت. ما در این مقاله به معرفی و بررسی یکی از بهترین و موثرترین تکنیک‌های افزایش بازدهی در یادگیری یعنیقانون پارتو پرداخته‌ایم.
معرفی قانون پارتو
در دهه 1940 میلادی یک مهندس رومانیایی به نام جوزف جوران (Joseph Juran) در یکی از پژوهش‌های اقتصاددان ایتالیایی یعنی ویلفردو پارتو (Vilfredo Pareto) دقت و توجه خاصی اعمال کرد. پارتو متوجه شده بود که حدود 80 درصد از اراضی کشور ایتالیا فقط در اختیار 20 درصد از مردم این کشور است. طبق بررسی جوران این الگو در بسیاری از زمینه‌ها همچون اقتصاد، تجارت، ریاضیات و علوم دیگر کاربرد دارد. جوران این اصل را اصل پارتو نام‌گذاری کرد که از آن به عنوان قانون پارتو یا قانون 20/80 نیز یاد می‌شود. به بیان دیگر اصول کلی قانون پارتو را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- طبق قانون پارتو، 80 درصد از نتایج (خروجی‌ها) ناشی از 20 درصد علل (ورودی‌ها) هستند.
- بر اساس این قانون، 20 درصد از عواملی که بهترین نتایج را دارند در اولویت قرار می‌گیرند.
- یک اصل اساسی قانون پارتو شناسایی بهترین دارایی‌های موجود و استفاده موثر از آن‌ها برای ایجاد حداکثر ارزش است.
- این قانون یک دستورالعمل و قاعده علمی است و نه یک قانون سخت ریاضی.
افزایش بازدهی در یادگیری با قانون پارتو
به هدف اصلی مقاله یعنی برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری در یادگیری با استفاده از تکنیک پارتو باز می‌گردیم. عده‌ای بر این باورند که قانون پارتو فقط برای علومی نظیر اقتصاد و ریاضیات کاربرد دارد اما همان‌طورکه در بخش پیشین هم به آن اشاره شد، جوران تاکید داشت که قانون پارتو نه تنها در اقتصاد و ریاضیات بلکه برای سایر علوم نیز کاربرد دارد. برای یادگیری بیشتر با استفاده از قانون پارتو، در این بخش به معرفی مهم‌ترین اصول این قانون جهت افزایش بازدهی در یادگیری می‌پردازیم که عبارتند از:
- 20 درصد از مهم‌ترین مطالب را پیدا کرده و روی آن‌ها تمرکز کنید و این یعنی صرفه‌جویی در زمان.
- مطالعه دقیق 20 درصد از مطالب، 80 درصد موفقیت را به همراه خواهد داشت و این یعنی هدف‌گذاری.
- طراحی مطالعه به صورت 20 درصد یادگیری هم‌زمان و 80 درصد یادگیری غیرهم‌زمان باشد و این یعنی برنامه‌ریزی.
کاربردهای قانون پارتو برای دانش‌آموزان پیش از برگزاری امتحانات
پژوهش‌های انجام شده نشان می‌دهد که یادگیری برنامه‌ریزی شده موجود در تکنیک پارتو نقش برجسته این اصل را برای آماده‌سازی دانش‌آموزان پیش از برگزاری امتحانات بیش از پیش آشکار می‌سازد. در قانون پارتو 3 اصل جهت آمادگی پیش از آزمون برای دانش‌آموزان وجود دارد که عبارتند از:
- 80 درصد موفقیت یک دانش‌آموز به حداقل 20 درصد از زمان لازم برای مطالعه و آماده‌سازی جهت امتحان وابسته است. بنابراین در چند هفته باقی‌مانده تا امتحان، دانش‌آموزان باید بر موضوعات اصلی تمرکز داشته‌باشند تا موضوعات فرعی و جدید.
- 80 درصد از پیشرفت حداقلی در نمرۀ امتحان یک دانش‌آموز بر تمرکز در مورد 20 درصد از مباحث درسی که در آن ضعیف است، بستگی دارد. این بدان معناست که دانش‌آموزان باید با برنامه‌ریزی هدف‌گذاری شده بیشتر وقت خود را صرف مباحثی کنند که در آن‌ها ضعف دارند.
- 80 درصد از موفقیت یک دانش‌آموز به استراتژی‌های آماده‌سازی که در حالت ایده‌آل با صرف 20 درصد از زمان جهت مرور محتوای درسی انجام می‌شود، بستگی دارد. بنابراین دانش‌آموزان باید برنامه‌ریزی درسی خود را با توجه به اهمیت مباحث دسته‌بندی کنند و این 20 درصد زمان صرف شده منجر به افزایش بازدهی و در نهایت کسب نمره عالی در آزمون خواهد شد.
تکنیک‌های قانون پارتو برای دانشجویان
با رعایت نکات و تکنیک‌های ذکر شده در ذیل این مطلب، دانشجویان می‌توانند نه تنها در کمترین زمان بیشترین مطالب را یاد بگیرند بلکه افزایش بازدهی درسی را نیز برای آن‌ها به همراه خواهد داشت. مهم‌ترین نکات مرتبط با قانون پارتو برای دانشجویان عبارتند از:
- مطالبی که در کلاس بر آن‌ها تاکید و تمرکز بیشتری وجود دارد از اهمیت بالایی برخوردارند و با هدف‌گذاری بر یادگیری آن‌ها در طول کلاس‌های درس دیگر نیازی به صرف زمان جهت مطالعه آن‌ها هنگام امتحان نخواهید داشت.
- توجه داشته‌باشید که استاد چقدر زمان صرف تدریس یک موضوع درسی می‌کند. موضوعاتی که زمان زیادی صرف تدریس آن‌ها شده را حتماً با برنامه‌ریزی درست بیاموزید.
- وقتی که یک استاد می‌گوید این مورد یک نمونه از سوالات امتحانی شماست، حتماً آن را یاداشت کنید چرا که قطعاً اینگونه خواهد بود.
- مطالب درسی را حفظ نکنید بلکه آن‌ها را درست درک کنید. قانون پارتو به دنبال آن است تا شما مطالب را به درستی درک کنید و نه فقط آن‌ها را به خاطر بسپارید.
رعایت موارد ذکر شده در بالا منجر به صرف زمان کمتر جهت مطالعه پیش از امتحان شده و در نتیجه باعث افزایش بازدهی در یاگیری می‌شود. به عبارت دیگر با استفاده از قانون پارتو می‌توان با صرف کمترین زمان بیشترین مطلب را یاد گرفت.
مدیریت زمان با استفاده از قانون پارتو
قانون پارتو افراد را مجبور می‌کند تا سوالاتی را از خود بپرسند که شاید هرگز فکرش را هم نکردهباشند. اگر بتوان در پاسخ به سوالات مطرح شده این چارچوب را هوشمندانه و هدف‌گذاری شده استفاده کرد می‌توان مطالب را کامل فرا گرفت و زمان را به خوبی مدیریت و افزایش بازدهی را به دست آورد. مراحل اعمال قانون پارتو جهت مدیریت زمان به منظور یادگیری برنامه‌ریزی شده در کمترین زمان به شرح زیر است:
- تمامی مطالب مد نظر خود را مشخص کنید.
- از بین بخش پیشین، مطالب مهم و شاخص را معین کنید.
- مطالبی را که بهتر فرا می‌گیرید گزینش و جدا کنید.
- از روش طوفان فکری (Brainstorming) استفاده نمایید. این کار سبب کاهش یا حذف مطالبی می‌شود که بازدهی کمتری دارند و باعث هدر رفت زمان می‌شوند.
- برای یادگیری مطالب، برنامه‌ریزی کنید.
- از اصل 20/80 قانون پارتو جهت اولویت‌بندی مطالب استفاده نمایید.
- حتماً برای افزایش بازدهی در یادگیری، برنامه هدف‌مند خود را دنبال کنید.