تأثیر و اهمیت رنگ در گرافیک‌دیزاین (روانشناسی رنگ در گرافیک‌دیزاین)

بگذارید همین ابتدای کار یک چیز را بهتان بگویم . فتوشاپ ، ایلاستریتور و دیگر نرم افزار های طراحی، همگی تنها ابزار هایی برای پیاده سازی یک ایده هستند. ایده اصلی در ذهن ما شکل میگیرد و ما به کمک مثلا فتوشاپ آن را پیاده میکنیم .

ما باید با فضا ها ، رنگ ها و انحنا ها آشنا باشیم.

رنگ ها با ما حرف میزنند و هر کدام احساسی را به ما منتقل میکنند.

در روانشناسی رنگ، مطالعه‌ی چگونگی تعیین رنگ‌ها بر اساس احساسات و رفتارهای انسان است. ما بر اساس ارتباط بین سلایق شخصی، تربیت خانوادگی و پیشینه‌ی فرهنگی، به رنگ‌ها واکنش نشان می‌دهیم. واکنش در یک فرد ممکن‌است با واکنش فرد دیگر متفاوت باشد. بعضی‌اوقات این به دلیل سلیقه‌ی شخصی است و بعضی اوقات به دلیل پیشینه‌ی فرهنگی. اختلافات فرهنگی بدان معنی است که چیزی که در یک کشور به معنای خوشحالی و نشاط است، ممکن است در کشوری دیگر به معنی غم و ناراحتی باشد. به عنوان مثال در آمریکا رنگ سفید نمادی از خلوص است، اما رنگ سفید در ژاپن، هند، چین و کره بیانگر و نشان‌دهنده‌ی عزاداری است.

رنگ ابزاری قدرتمند درگرافیک‌دیزاین است. رنگ می‌تواند برای جلب‌توجه، سازماندهی محتوا، تأکید بر عناصر، برانگیختن احساسات و کمک به زیبایی یک طراحی، مورد استفاده قرار گیرد. اما از چه رنگ‌هایی در طراحی باید استفاده کرد؟ برای انتخاب رنگ‌ها و ترکیب‌های مناسب، مهم است که گرافیک‌دیزاینر درک اساسی از تئوری رنگ‌ها داشته باشد.

تئوری رنگ‌ها در گرافیک‌دیزاین

تئوری رنگ‌ها، اصطلاحی است که برای توصیف مجموعه‌ی قوانین و دستورالعمل‌ها در زمینه‌ی کاربرد رنگ در هنر و طراحی، استفاده می‌شود. تئوری رنگ‌ها، طراحی‌ها را با هدف جذابیت زیبایی‌شناسی و برقراری ارتباط مؤثر در سطح بصری و روانشناختی، ارائه می‌دهد. برای دیزاینرها، این مهم است که بدانند چگونه رنگ‌ها به تصویر کشیده شده‌اند و کاربر یا بیننده چگونه آن رنگ‌ها را تفسیر می‌کند. رنگ یک برند، شخصیت آن را توصیف می‌کند و علاوه بر آن، رنگ یک هویت تجاری را ایجاد می‌کند که افراد بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند. به عنوان مثال ، تامبلر ، فیس بوک و توییتر همه از رنگ آبی در لوگوی خود استفاده می‌کنند. اما آن‌ها از آبی‌های مختلفی استفاده می‌کنند که همگی آن‌ها به معنای قابل اعتماد، آرام، صادق و وفادار بودن است.

انواع مختلف رنگ‌ها

• رنگ‌های اصلی: رنگ‌های اصلی شامل قرمز، آبی و زرد است. این سه رنگ ابتدایی‌ترین رنگ‌های موجود در چرخه‌ی رنگ هستند. آن‌ها نمی‌توانند از رنگ‌های دیگری ساخته‌ شوند، اما تمام رنگ‌های موجود در چرخه‌ی رنگ از آن‌ها ساخته شده‌اند. آنها معمولاً برای جلب توجه، مانند محصولات کودکان یا سیرک، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• رنگ‌های ثانویه: رنگ‌های ثانویه شامل سبز، نارنجی و بنفش است. آن‌ها با مخلوط‌کردن مقادیر مساوی از دو رنگ اصلی شکل می‌گیرند. برای مثال، سبز از مخلوط‌کردن رنگ‌های آبی و زرد ساخته می‌شود. از این رنگ‌ها می‌توان برای ایجاد یک طرح رنگی متعادل استفاده کرد.
• رنگ‌های ترشی: رنگ‌های ترشی یا رنگ‌های سوم به رنگ‌های آبی-سبز، زرد-سبز، زرد-نارنجی، قرمز-نارنجی، قرمز-بنفش و آبی-بنفش گفته می‌شود. این ترکیب‌ها 6تا هستند و مجموع رنگ‌های ما را به 12 می رسانند. آن‌ها با مخلوط‌کردن یک رنگ اصلی و یک رنگ ثانویه با یکدیگر شکل می‌گیرند. برای مثال، همان‌طور که از نام آن‌ها پیداست، از مخلوط‌کردن رنگ‌های آبی و سبز، رنگ سبز-آبی ساخته شده است. رنگ‌های ترشی به ایجاد یک پالت رنگی گسترده‌تر کمک می‌کنند.
• تناژهای رنگی: اگر یک رنگ را با رنگ‌های خالص مخلوط کنیم، آنگاه به تناژهای رنگی خواهیم رسید. سیاه و سفید رنگ‌های خالص ما هستند! اگر مقداری رنگ سیاه را به یک رنگ اضافه کنیم، آن رنگ مقداری تیره‌تر شده و اگر مقداری رنگ سفید را اضافه کنیم آن رنگ‌، روشن‌تر خواهد شد و این بیانگر تناژهای رنگی است. البته لازم به ذکر است که تناژهای رنگی از مخلوط‌کردن درصدهایی از رنگ‌های مختلف نیز به‌وجود می‌آیند.

رنگ‌ها از نظر دما

• رنگ‌های گرم: رنگ‌های قرمز، نارنجی و زرد و رنگ‌های سوم آن‌ها رنگ‌های گرم هستند. به طور کلی آن‌ها مثبت، پرشور، خوشحال، مشتاق و پرانرژی هستند. رنگ‌های گرم، احساس گرمای خورشید را در ذهن بیننده زنده می‌کنند و این رنگ‌ها بیشتر در مکان‌هایی استفاده می‌شوند که در آن‌جا فقدان نور خورشید باشد.
• رنگ‌های سرد: رنگ‌های سبز، آبی و بنفش و رنگ‌های سوم آن‌ها رنگ‌های سرد هستند. به طور کلی، آن‌ها نسبت به رنگ‌های گرم، ساکن‌تر، آرام‌تر و حرفه‌ای‌تر هستند. رنگ‌هایی که مایه‌ی آبی در آن‌ها باشد در ذهن انسان زمستان، یخ، برف و آب را یادآوری می‌کند. در طراحی داخلی از این رنگ‌ها به‌منظور بی‌اثر ساختن نور زیاد و مستقیم خورشید استفاده می‌شود. استفاده نادرست از این رنگ‌ها موجب کسالت و دلسردی می‌شود.
• رنگ‌های خنثی: رنگ‌های خنثی برای گرافیک‌دیزاین بسیار مهم است زیرا آن‌ها اغلب به عنوان پس‌زمینه استفاده می‌شوند. رنگ‌های خنثی در گستره‌ای از روشن تا تیره موجود هستند و رنگ‌هایی برگرفته از طبیعت محسوب می‌شوند. برف، ابر، گچ، سنگ، خاک، شن و... رنگ‌های خنثی دارند. رنگ‌های خنثی، رنگ‌هایی هستند که از میزان زیادی رنگ سفید برخوردار می‌باشند. ولی به هیچ‌یک از رنگ‌های اولیه (قرمز، آبی و زرد) و ثانویه (سبز، نارنجی و بنفش) متمایل نیستند. رنگ‌های کم‌مایه مانند صورتی کمرنگ یا آبی آسمانی جزء رنگ‌های خنثی محسوب نمی‌شوند. ولی رنگ کرم یکی از رنگ‌های خنثی به‌حساب می‌آید. ترکیب‌بندی رنگ‌های خنثی از ترکیب رنگ‌های بسیار محدود مانند سیاه، سفید و خاکستری و کرم تشکیل‌ می‌شود.

چه رنگ‌هایی برای شما مناسب است؟

درست مانند رنگ‌ها، برند شما شخصیت خاص خود را دارد و مصرف‌کنندگان به دنبال محصولاتی می‌روند که با شخصیت‌های آن‌ها مطابقت داشته‌باشد. تعیین شخصیت برند شما به مشتریان کمک می‌کند تا تصمیم‌گیری در مورد خرید را انجام دهند، و به شما کمک می‌کند تا افراد مناسب را هدف قراردهید. بنابراین، شخصیت برند شما با پرسیدن این شش سؤال ساخته می‌شود:

• جنسیت: آیا برند من به طور کلی مردانه است یا زنانه؟ (بر اساس یافته‌هایJoe Halock در انتخاب رنگ‌ها یک تفاوت قابل توجه میان زنان و مردان وجود دارد؛ مطالعات انجام‌شده در رابطه با خوشایندترین و ناخوشایندترین رنگ‌ها نشان می‌دهد که مطلوب‌ترین رنگ میان هر دو جنسیت رنگ آبی و نامطلوب‌ترین آن‌ها نارنجی است. همچنین در این مطالعه به این نتیجه رسیده‌اند که آقایان بیشتر رنگ‌های تیره و گرم را ترجیح می‌دهند و خانم‌ها بیشتر به رنگ‌های روشن و سرد تمایل دارند.)
• شخصیت: آیا برند من بازیگوش است یا جدی؟
• ارزش: آیا برند من لوکس است یا مقرون‌به‌صرفه؟
• زمان: آیا برند من مدرن است یا کلاسیک؟
• سن: آیا برند من جوان است یا مسن؟
• انرژی: آیا برند من پرانرژی است یا آرام؟

پاسخ های شما ایده‌ای از شخصیت برند شما ارائه می‌دهد و با استفاده از آن‌‌ها می‌توان به رنگ‌های مناسب آن برند دست‌ یافت.

تأثیر رنگ‌ها بر روی ادراک و احساسات ما

رنگ، تأثیر به سزایی بر احساسات انسان می‌گذارد. به‌منظور بهره‌وری در صنایع و افزایش کارایی و راحتی کارکنان، انتخاب رنگ از اهمیت بالایی برخوردار است. به این منظور، از رنگ‌های جذاب، متناسب با فضای موجود، روشنایی محیط و نوع کار استفاده می‌کنند. در زیر، چگونگی اثر رنگ‌ها بر ادراک ما را شرح داده‌ایم:

• اثر رنگ بر اندازه‌ی اشیاء: اشیاء سبز و آبی بزرگ تر از اشیاء زرد و قرمز به نظر می‌رسد.
• اثر رنگ بر فاصله‌ی اشیاء: سطوح سبز و آبی دورتر به نظر می‌رسند، سطوح زرد و قرمز به نظر نزدیک می‌آیند.
• اثر رنگ بر قابلیت انعطاف اشیاء: رنگ‌هایی با طول‌موج کوتاه (بنفش، آبی، سبز) یک شی را هموار به نظر می‌رسانند و رنگ‌هایی با طول بلند (زرد، قرمز) احساس نرمی و انعطاف را ایجاد می‌کنند.
• اثر رنگ بر دمای اشیاء: قرمز، زرد جزء رنگ‌های گرم، سبز و آبی جزء رنگ‌های سرد هستند.
• اثر رنگ بر سختی اشیاء: قرمز، زرد، سفید جزء رنگ‌های سخت، و آبی، سبز، سیاه جزء رنگ‌های نرم هستند.
• اثر رنگ بر وزن اشیاء: اشیاء با رنگ روشن به نظر سبک‌تر می‌آیند.

روانشناسی و معانی رنگ‌های مختلف

• قرمز: قرمز دارای طولانی‌ترین طول موج رنگ‌ها است و رنگی است که واقعاً توجه شما را به خود جلب می‌کند. قرمز تهاجمی، هیجان‌انگیز، پرشور، خطرناک و پرانرژی است. قرمز از دیدگاه مثبت نشان‌دهنده‌ی قدرت، هیجان، شور، انرژی، جوانی، اعتمادبه‌نفس است و از دیدگاه منفی نشان‌دهنده‌ی خشم، خطر و هشدار است.
• نارنجی: نیکلودئون، فانتا و آمازون برندهایی هستند که از رنگ نارنجی استفاده می‌کنند. نارنجی، خلاق، موفق و مشتاق است. این رنگ، از نظر جدیت و فرماندهی کمتر از رنگ قرمز است، اما نسبت به رنگ زرد این خصوصیات را بیشتر دارد.
• زرد: رنگ زرد رنگ لبخندها و آفتاب است. روشن، شاد و خوش‌بین. از دیدگاه مثبت رنگ زرد نشان‌دهنده‌ی خوش‌بینی، گرما، خوشبختی، خلاقیت و دوستی است و از دیدگاه منفی نشان‌دهنده‌ی احتیاط، اضطراب و ترس است.
• سبز: سبز رنگ رشد، باروری، سلامتی و طبیعت است، همچنین رنگ ثروت نیز می‌تواند باشد. رنگ سبز از نظر مثبت و منفی نشان‌دهنده‌ی سلامتی، امید، طبیعت، رشد، تازگی، شکوفایی، حسادت، بیماری و کسالت است.
• آبی: آبی رنگ دریا و آسمان است و این هماهنگی صلح و آرامش است. استفاده از رنگ آبی نرم تأثیر آرام‌بخش داشته،  و یک آبی پر جنب‌وجوش قوی انرژی‌بخش است. رنگ آبی به‌طور کلی بیانگر اعتماد، وفاداری، منطق، آرامش، امنیت، خونسردی، نبود احساسات و نبود ‌آگاهی است.
• بنفش: بنفش ملایم رنگی صلح‌آمیز و آرام‌بخش است، اما بنفش پرجنب‌وجوش می‌تواند نشان‌دهنده‌ی تکبر باشد. استفاده‌ی بیش‌ازحد از رنگ بنفش حتی می‌تواند باعث احساس ناامیدی شود.
• صورتی: صورتی رنگی زنانه، نرم و عاشقانه است. اگر محتوای شما جدی است از استفاده از رنگ صورتی خودداری کنید. به‌طور کلی می‌توان گفت صورتی نشانگرشور، تحول، تعادل، خلاقیت، زنانگی و ضربه است.
• سفید: سفید یک رنگ معنوی و فروتن است و مانند دیگر رنگ‌ها، دیگران را تحت‌الشعاع قرار نمی‌دهد و برای جلب‌توجه نمی‌جنگد. سفید به اجزای دیگر اجازه می‌دهد تا صحبت کنند و عرصه را برای بیان دیگران باز می‌کند علاوه بر این، این رنگ نشان‌دهنده‌ی لوکس بودن و ظرافت نیز هست.
• مشکی: مشکی رنگی مجلل است. مشکی رنگی است که تاریخ مصرف ندارد و به همین دلیل بسیاری از برندها از این رنگ در ساختارشان استفاده کردهاند. به‌طور کلی می‌توان مشکی را نشانگر  پختگی، امنیت، قدرت، اقتدار، سرکوب، خونسردی و تهدید دانست.

تاثیر و اهمیت رنگ‌ها در برندهای مختلف

تأثیر رنگ‌ها در مخاطب به قدری زیاد است که تمامی برندها در تلاش برای رعایت اصول روانشناختی آن در طراحی لوگو‌ی تجاری خود هستند. درواقع شما می‌توانید با استفاده از رنگ‌های درست، تأثیر پیام و اقدامات خود را افزایش دهید. بدون شک به هر میزانی که ارتباط بیش‌تری میان عناصر اقدامات شما برقرار باشد، به همان میزان شانس موفقیت شما نیز افزایش پیدا خواهد کرد. در این‌جا به معرفی و تشریح برخی از برندهای معروف از نظر روانشناسی رنگ خواهیم پرداخت.

• https://medium.com/
• https://dotugo.com/
• https://99designs.com/
• https://happybeansdesign.com/
• https://www.fifteendesign.co.uk/
• https://www.roozrang.com/
• https://atena-ad.ir/
• https://cheyab.ir/